czwartek, 27 listopada 2025

Wieżowiec Centrali Tekstylnej | potocznie zwany „wieżowcem telewizyjnym”.

Sienkiewicza 3/5

Jeden z bardziej monumentalnych wieżowców w Łodzi, wzniesiony w latach 1951–1955 w stylu socrealistycznym.
Zaprojektował go architekt Jan Krug.
Potocznie jest nazywany „wieżowcem telewizyjnym”, gdyż przylega do niego budynek siedziby Telewizji Polskiej w Łodzi.


Socrealizm, inaczej realizm socjalistyczny. Wg niego architektura miała wyrażać potęgę i siłę państwa, zaś piękno i elegancja przestały być istotne. Architektura socrealistyczna to styl państwowy ZSRR. Co więc widzimy w architekturze? Przeskalowanie. Zdecydowanie symetrię. Zdobienia tworzą attyki, kolumnady, ornamenty, pilastry, tralki i wysokie partery.
O tej architekturze, zdecydowanie można powiedzieć, że jest majestatyczna.

Dobrym przykładem urbanistyki socrealizmu będzie dzielnica Nowa Huta w Krakowie i Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa w Warszawie.
Oczywiście klasycznym przykładem będzie Pałac Kultury i Nauki w Warszawie. Przykładów w Polsce można by podać o wiele więcej, ale z tego punku idealnie będzie powrócić do Łodzi i spojrzeć na tytułowy Wieżowiec Centrali Tekstylnej.








Czy skojarzenie tego budynku z warszawskim Pałacem jest niesłuszne? Wszakże po wojnie Łódź niejako pełniła funkcję stolicy. Przeniesiono do nas wiele instytucji stopnia centralnego i terytorialnego. Ich reaktywacje odbywały się w opuszczonych lokalach w dużych, reprezentacyjnych mieszkaniach. Ale mieszkańców przybywało i te mieszkania zaczęły być potrzebne.

W prasie łódzkiej pojawiały się apele przynaglające do rychłej budowy własnych biurowców, celem zwalniania mieszkań. I tutaj właśnie pojawia się temat biurowca łódzkiej Centrali Tekstylnej.
Ogłoszono przetarg, a nawet lepiej powiedzieć będzie, że konkurs na najlepszy projekt.
Nadesłano 10 prac, z których wyłoniono projekt inż. arch. Jana Kruga z Krakowa.

Projekt ten wyglądał jednak zgoła inaczej. Dopiero później pojawiły się przesłanki o jego przeprojektowaniu. Jednolita, masywna bryła miała zostać podwyższona, a górne piętra nieco cofnięte i zwężone, a nowoczesna wizja, została zastąpiona socrealistyczną wizją.




Centralę Tekstylną zlikwidowano w trakcie budowy wieżowca i budowa została wstrzymana, dopóki nie odnaleziono nowego właściciela, który zechciałby ów budynek zająć i dokończyć tym samym budowę.
Po czasie, specjalna uchwała Rady Ministrów, podpisana przez premiera Cyrankiewicza, uregulowała uprawnienia do budynku i można było ruszyć dalej z budową.


Wysokość budynku wynosi 54 m.
W roku 1956 zainstalowano na dachu urządzenia nadawcze studia Łódzkiego Ośrodka Telewizji (15 metrowy maszt antenowy). W ten sposób wysokość budynku sięgnęła 72 metrów.
Widoki z niego są wspaniałe...





























_______________
Serdecznie dziękuję za uprzejmość i pilnowanie mojego bezpieczeństwa, podczas pobytu. Dawno nie spotkałam tak sympatycznych ludzi. Pozdrawiam!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz